Spis treści
Dlaczego gotowe jedzenie szkodzi zdrowiu?
Jedzenie gotowe do spożycia to stosunkowo nowy „wynalazek”, który rozpowszechnił się w ciągu zaledwie półtora wieku. W tym czasie zaczęto obserwować epidemię schorzeń, które wcześniej były rzadkie, powstał termin chorób cywilizacyjnych. To oczywiście konsekwencje całościowej zmiany stylu życia na współczesny, ale żywność ma niemały udział w pogarszaniu się stanu zdrowia.
O ile nie ma nic złego w korzystaniu z półproduktów i wielu tradycyjnych wyrobów, naukowcy jako najbardziej niekorzystną wskazują na żywność ultraprzetworzoną (UPF), czyli produkowaną z maksymalnie przetworzonych składników i z udziałem licznych dodatków funkcjonalnych.
Choć gotowe produkty są wygodne, długo się nie psują i zachowują niezmienną jakość, w toku procesów przetwórczych zostają pozbawione większości niezbędnych składników. Cierpi na tym nie tylko ich wartość odżywcza, ale także zapach i smak. By podnieść ich atrakcyjność, stosuje się duże dawki cukru, soli, nasyconych tłuszczów oraz polepszaczy smaku i konsystencji, konserwanty, barwniki i aromaty, z czego wiele stanowią dodatki „E”.
Najbardziej przetworzone produkty sprzyjają chorobie Leśniowskiego
Wygodne produkty, które nadają się do zjedzenia wprost z opakowania, okazują się szczególnie niekorzystne dla naszych jelit. Kwestią ta zajęli się badacze kanadyjscy z Uniwersytetu McMastera w Hamilton. Naukowcy odkryli, że osoby spożywające taką żywność w dużych ilościach są bardziej narażone na rozwój wyniszczającego schorzenia zapalne jelit, jakim jest choroba Leśniowskiego-Crohna. Wbrew nazwie dotyka ona cały układ pokarmowy i powoduje powikłania również poza nim. Choć może ulegać remisji, ma nieuleczalny charakter, a czynniki jej rozwoju pozostają niemal niepoznane.
Zobacz w naszej galerii, jakie produkty znajdują się na „czarnej liście” ekspertów od zdrowia jelit.
W ramach analizy pięciu dostępnych badań kohortowych poświęconych temu problemowi, które przeprowadzono w latach 2020-2022, badacze nie potwierdzili jednak związku między wysokim spożyciem produktów UPF a rozwojem drugiej choroby zaliczanych do nieswoistego zapalenia jelit (ang. IBD), tj. wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.
Choroba Leśniowskiego najczęściej rozwija się w jednak końcowym odcinku jelita krętego, które należy do jelita cienkiego. To właśnie ono jest niezwykle wrażliwe na szkodliwe składniki zawarte w żywności.
Dlaczego ultraprzetworzona żywność niszczy jelito?
Autorzy badania sugerują, że związek między dietą opartą na ultraprzetworzonych produktach a chorobą Leśniowskiego wynika z zaburzeń równowagi mikroflory jelitowej.
– W większości przetworzonych produktów brakuje błonnika, który jest potrzebny do odżywiania mikroflory i utrzymania wzajemnie korzystnych zależności między nią i organizmem – mówi dr Andrew Gerwitz z Uniwersytetu Stanu Georgia, który specjalizuje się w zagadnieniach wrodzonej odporności, mikrobiomu, zapalenia jelit oraz otyłości i cukrzycy. – Wiele, jak nie większość produktów przetworzonych zawiera związki podobne do detergentów nazywane emulgatorami, które poprawiają ich teksturę i trwałość.
Dowiedz się także: Niszczą jelita i uczulają. Substancje pomocnicze są we wszystkich lekach i większości suplementów diety. Na które dodatki uważać?
Badania prowadzone przed dr Gerwitza wykazały, że emulgatory zawarte w żywności UPF zaburzają prawidłowy skład mikroflory bakteryjnej jelit i ekspresją genów. Sprawiają, że bakterie zasiedlają wewnętrzne błony śluzowe wyżej położonych odcinków jelita, które są z natury sterylne. Skutkiem jest rozwój stanu zapalnego.
Notowany obecnie wzrost liczby zachorowań na chorobę Leśniowskiego-Crohna zbiega się z doniesieniami na temat zmian jelitowego mikrobiomu ludzkiego obserwowanych w krajach uprzemysłowionych i zaawansowanych technologicznie. Niekorzystny trend zdrowotny dotyczy też innych złożonych chorób: immunologicznych, metabolicznych, neurologicznych i nowotworowych, które jeszcze 150 lat temu należały do rzadkich.
Dlatego specjaliści zachęcają, by chronić jelita – i zmniejszać objawy dotyczących go chorób – poprzez częstsze sięganie po produkty świeże, jak najmniej przerobione, oraz domowe posiłki.
Kliknij w zdjęcie i sprawdź, których gotowych produktów najlepiej unikać na co dzień.
Źródło: Ultra-processed foods may increase Crohn's disease risk Medical News Today
Uzupełnij domową apteczkę
Upalne dni bez stresu. Praktyczne sposoby na zdrowe lato
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?